Eκατό εκθέματα που αφηγούνται την πορεία του καλλιτεχνικού κινήματος στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης

Άποψη του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή στη Χώρα της Ανδρου

«Αυτό είναι σουρεαλιστικό...». Η λέξη που προσδιορίζει ένα από τα ανατρεπτικότερα κινήματα του 20ού αιώνα έχει περάσει στην καθομιλουμένη. Τι εννοούμε όταν τη χρησιμοποιούμε; «Αυτός είναι και ένας από τους στόχους της έκθεσής μας» λέει ο κ.Κυριάκος Κουτσομάλλης, διευθυντής του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή στην Ανδρο, όπου εφέτος (1/7-30/9) παρουσιάζεται η έκθεση «Προσεγγίζοντας τον σουρεαλισμό».

«Ο επισκέπτης που θα επιστρέψει από την έκθεση θα γνωρίζει τι ήταν αυτό το κίνημα, τι υπήρξε και τι εκφράζει σήμερα ο όρος αυτός στην καθημερινότητά μας» εξηγεί ο κ. Κουτσομάλλης. «Θα ήταν υπερφίαλο, ανεδαφικό και φιλόδοξο να πούμε ότι εξαντλούμε το ιδεολογικό εύρος και τον εικονογραφικό πλούτο ενός πρωτοποριακού κινήματος που έφερε τα πάνω κάτω όχι μόνο στον εικαστικό χώρο αλλά και στις ζωές των ανθρώπων γενικότερα»προσθέτει. Σημειώνει όμως ότι ο αποδέκτης θα έχει πάρει το μήνυμα μιας τέχνης η οποία άνοιξε νέους ορίζοντες στη σκέψη των ανθρώπων μέσα από έργα ελλήνων και ξένων δημιουργών.

Περίπου 100 εκθέματα (κολάζ, ζωγραφικά έργα, γλυπτά, κατασκευές, χαρακτικά, φωτογραφίες, αρχειακό υλικό) αφηγούνται την πορεία του σουρεαλισμού. Το πρώτο μέρος της έκθεσης αναφέρεται στην ιστορική διάσταση του κινήματος, με αναφορές σε όλους τους καλλιτέχνες που συνέβαλαν στο κίνημα του σουρεαλισμού. Το δεύτερο μέρος αφορά την ελληνική εκφορά του, από τον Ελύτη, τον Εμπειρίκο, τον Βαλαωρίτη, τονΕγγονόπουλο και τον Πράσινο ως τον Στέρη και τον Μάλλιο.

Το ιστορικό κομμάτι εκτείνεται ως το 1950. Ενα μεγάλο μέρος των εκθεμάτων προέρχεται από μεγάλη συλλογή γάλλου συλλέκτη, ενώ ιδιωτικές συλλογές τροφοδοτούν κυρίως το αφιέρωμα του μουσείου. Η έκδοση που θα συνοδεύει την έκθεση (Μικρή Αρκτος) θα κυκλοφορήσει στα ελληνικά και στα αγγλικά με εισαγωγικό κείμενο του κ. Κουτσομάλλη, καθώς και κείμενα των Ελένης Αρβελέρ, Νάντιας Αργυροπούλου, Ιουλίτας Ηλιοπούλου, Νίκης Λοϊζίδη, Νάνου Βαλαωρίτη και Αλέκου Φασιανού, ενώ στο πλαίσιό της θα πραγματοποιηθούν παράλληλες εκδηλώσεις, όπως συζήτηση στρογγυλής τράπεζας, εκπαιδευτικά προγράμματα κτλ.

Χώρα Ανδρου, τηλ. 22820 22444.

Εικαστική συστράτευση

«Salus Patriae», που στα λατινική σημαίνει υγεία και σωτηρία της πατρίδας, τιτλοφορείται η έκθεση ζωγραφικής, γλυπτικής, χαρακτικής και εγκαταστάσεων που, σε επιμέλεια της κριτικού και ιστορικού τέχνης Αθηνάς Σχινά, εγκαινιάζεται το Σάββατο 28 Ιουλίου στο Ιδρυμα Π&Μ Κυδωνιέως στην Ανδρο - και θα διαρκέσει ως τα τέλη Σεπτεμβρίου - στο πλαίσιο του εικαστικού θεσμού «Πλόες».

Ο τίτλος αναφέρεται στην κοινή επιθυμία να σωθεί και να αποκατασταθεί ο τόπος από την κρίση που τον μαστίζει σε οικονομικό, θεσμικό, ιδεολογικό, ηθικό και πολιτιστικό επίπεδο.

Οι Μανώλης Αναστασάκος, Δημήτρης Αναστασίου, Μιχάλης Κοντούρης, Εμμανουήλ Μπιτσάκης, Θόδωρος Παπαγιάννης, Αγγελος Παπαδημητρίου, Μιλτιάδης Πεταλάς, Αχιλλέας Πιστώνης, Δημήτρης Ρόκος, Βασίλης Σελιμάς, Νίκος Σίσκος, Αντώνης Σμυρνιός, Δημήτρης Τάταρης, Κώστας Τσιρώνης και Νίκος Χουλιαράς που επελέγησαν να συμμετάσχουν ανταποκρίνονται στο θέμα ο καθένας με τον δικό του τρόπο. Ενα προς ένα τα έργα συνδιαλέγονται μεταξύ τους και με τους θεατές προτείνοντας ερωτήματα για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον μιας «πατρίδας» αξιών.

Ορισμένα από αυτά αντιμετωπίζουν το ζήτημα με σαρκασμό, άλλα με ανατρεπτικότητα ή με χιούμορ, άλλα με σπαρακτικότητα, με αναθεωρητική διάθεση, με κριτικό πνεύμα, με αλληγορικό ή ποιητικό τρόπο. Αλλα υποβάλλουν την αίσθηση του πόνου, την πίκρα της ματαίωσης, την οδύνη, την οργή αλλά και την τόλμη της διεκδίκησης για μια αποκατάσταση αρχών σε νέες βάσεις. «Βάσεις που προσβλέπουν σε ένα καινούργιο ξεκίνημα, χωρίς ωστόσο εγγυήσεις αλλά και χωρίς χρεοκοπημένες ουτοπίες», σύμφωνα με την Αθηνά Σχινά, η οποία, εκτός από την έκθεση, έχει επιμεληθεί και τον κατάλογό της.

Χώρα Ανδρου, τηλ. 22820 24598.